Καμπαρέ

Της Ιωάννας Κλεφτογιάννη/Ελευθεροτυπία, 7 Οκτωβρίου 2013

Πόσες φορές αποχωρήσαμε από ένα μιούζικαλ που ανέβηκε σε αθηναϊκή σκηνή προτού η παράσταση τελειώσει; Το σταθερό άλλοθι για τις μονίμως απογοητευτικές ελληνικές επιδόσεις, ακόμη κι όταν επιστρατεύονται πρώτα ονόματα, είναι η απουσία εγχώριας παράδοσης στο είδος.

Πράγματι. Πώς να συγκριθούμε με τους Αγγλους και τους Αμερικανούς; Ομως, ακριβώς εδώ υπάρχει είδηση. Η χαμένη τιμή του μιούζικαλ, με το οποίο έπρεπε να συμβιβαζόμαστε στην εκδοχή του κακέκτυπου, αποκαταστάθηκε με μια παράσταση που στην πρεμιέρα της, την περασμένη Παρασκευή στην Αίθουσα Τριάντη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, έκανε από τον Τίτο Πατρίκιο μέχρι την τελευταία τηλεπερσόνα να ενθουσιαστούν.

Το αλησμόνητο, χάρη στις καταπληκτικές μουσικές του John Kander και στην ερμηνεία της Λάιζα Μινέλι, πολυβραβευμένο με Tony «Cabaret» ήταν ένα ριψοκίνδυνο καλλιτεχνικό στοίχημα. Και ο Κωνσταντίνος Ρήγος, με τριπλή ιδιότητα, ως σκηνοθέτης, ως χορογράφος και ως σκηνογράφος, το κερδίζει, χαρίζοντας στο κοινό μια χορταστική, νευρώδη, φινετσάτη παράσταση που επιπλέον αποκτά ειδική αιχμή. Σε μια σεζόν κυριευμένη από μιουζικαλ-μανία, ο χορογράφος-σκηνοθέτης έκανε τη διαφορά καλοκουρντίζοντας το μεγάλο cast, δίνοντας έξυπνες σκηνικές λύσεις, στο κέλυφος μιας υπέροχα «πειραγμένης» αισθητικής. Το αποτέλεσμα είναι συναρπαστικό. Κυρίαρχος επί σκηνής, ένας αμφίφυλος κομπέρ-Δημήτρης Λιγνάδης. Η Μαρία Ναυπλιώτου στο ρόλο της ελαφριάς Σάλι Μπόουλς, που δόξασε η Μινέλι, δεν υστερεί. Απαστράπτουσα, ξετυλίγει ακόμη ένα κρυμμένο της προσόν: το τραγούδι. Για πρώτη της θεατρική εμφάνιση, η τραγουδίστρια Νάντια Μπουλέ εμφανίζεται άνετη και άμεση. Μάλλον σχηματική η Τάνια Τσανακλίδου, διακόπτεται από το χειροκρότημα μόνο όταν τραγουδά. Μπριόζος ο Μιχάλης Μητρούσης και ικανότατος φωνητικά, δίπλα στους ικανοποιητικούς Παναγιώτη Μπουγιούρη και Γιώργο Νανούρη. Η παράσταση, που συχνά σπάει τη δράση της στα τρία (στο ένα επίπεδο βρίσκεται η ζωντανή ορχήστρα, στα άλλα δύο οι χορευτές και ηθοποιοί), συνδυάζει τα αφαιρετικά βίντεο και το οπτικοακουστικό ντοκουμέντο. Μιλάμε, άλλωστε, για το Βερολίνο του ’30, την ώρα που ο ναζισμός παίρνει κεφάλι, επιτιθέμενος σε οτιδήποτε μη γερμανικό. Η σημερινή αναβίωση του «Cabaret» φέρνει το ελληνικό κοινό αντιμέτωπο με οικεία κακά. Εύστοχη η μετάφραση της Ερης Κύργια. Δύσκολο το έργο της απόδοσης των στίχων των πασίγνωστων τραγουδιών από τον Νίκο Μωραΐτη. Σχεδόν τα κατάφερε. Οι ενστάσεις αφορούν μόνο την ενορχήστρωση του Δημοσθένη Γρίβα. Κάποιες στιγμές παράγουν βόμβο αντί για μουσική.

Του Γιώργου Σμυρνή

Γλέντι, αχαλίνωτο πάθος, κατάργηση ηθικών φραγμών μετά μουσικής! Το μιούζικαλ Cabaret μας δείχνει την γερμανική εκδοχή του Μουλέν Ρουζ, αλλά όχι σε μια “Belle Epoque” για την Γερμανία. Το ακριβώς αντίθετο. Το έργο εκτυλίσσεται σε μια τραγική εποχή για την χώρα, που οδήγησε στην άνοδο του Ναζισμού και στην φρίκη του Β Παγκοσμίου Πολέμου.
Πρόκειται για ένα θρυλικό αμερικανικό μιούζικαλ, το οποίο ανεβαίνει στο Μέγαρο Μουσικής, σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Ρήγου και με σπουδαίους ηθοποιούς του θεάτρου, όπως η Μαρία Ναυπλιώτου και ο Δημήτρης Λιγνάδης.

Το Καμπαρέ είναι ένας χώρος διασκέδασης, όπου κυριαρχεί η απόλαυση χωρίς όριο και ηθικούς φραγμούς. Αυτό από μόνο του δημιουργεί μια ισχυρή αντίθεση με τον ναζιστικό ολοκληρωτισμό, που ετοιμάζεται να πάρει τα ηνία στην Γερμανία και να την βυθίσει στην καταπίεση. Ένας αμερικανός συγγραφέας πηγαίνει το Βερολίνο, ερωτεύεται μια καμπαρετζού, την πρωταγωνίστρια Σάλλυ Μπόουλς και κάνει περίεργες φιλίες. Βλέπει τον ρατσισμό εναντίον των Εβραίων και ένα πρελούδιο του πογκρόμ που θα ακολουθήσει.

Το έργο είναι απαισιόδοξο. Οι έρωτες καταστρέφονται από τα οικονομικά αδιέξοδο ή τον φόβο που φέρνει ο ναζισμός, η γερμανική κοινωνία δεν έχει καμία διάθεση να αντισταθεί και περιμένει μοιρολατρικά το σκοτάδι, με την λογική «μπόρα είναι, θα περάσει». Κι η ζωή συνεχίζεται σαν «Καμπαρέ», όπως λένε τα τραγούδια, που ίσως και να μας παραπλανούν σκόπιμα, για να δείξουν πώς μια κοινωνία αυτοπαγιδεύεται στην καταστροφή της, γλεντώντας χωρίς συναίσθηση. Ή μπορεί να θέλει να πει-αντίθετα- πως η ανάγκη για απόλαυση επιβιώνει και στις πιο άγριες συνθήκες.

Η παράσταση του Κ. Ρήγου είχε αυτό το ολίγον έκφυλο στοιχείο, που ταιριάζει με το θέμα στην σκηνή του Cabaret, αλλά το δράμα της κανονικής ζωής το προσέγγισε με την δέουσα σοβαρότητα. Ο κομπέρ του Cabaret, ο Λιγνάδης, δεν συμμετέχει καθόλου στην υπόθεση του έργου. Είναι εγκλωβισμένος στον μαγικό κόσμο του Καμπαρέ, έναν κόσμο που μοιάζει να κινείται ανάμεσα στο στριπτίζ και την επιθεώρηση. Σχολιάζει εμμέσως την δράση. Η ερμηνεία του Λιγνάδη είναι υποδειγματική. Δίνει την ενέργεια, την αποχαλίνωση και την ελευθερία που χρειάζεται ο ρόλος του σε ένα τέτοιο περιβάλλον.

Τα χορευτικά έχουν ενδιαφέρον, αλλά αυτό που κερδίζει τις εντυπώσεις είναι οι φωνητικές επιδόσεις των ερμηνευτών. Η Μαρία Ναυπλιώτου ως Σάλλυ Μπόουλς, είναι σέξι, ευαίσθητη αλλά και σκληρή, όλα στις σωστές αναλογίες. Πέρα από την πολύ καλή ερμηνεία της, τραγουδάει και εξαιρετικά. Καλή είναι και η ερμηνεία του Μιχάλη Μητρούση, που παίζει τον Γερμανοεβραίο μανάβη, που πληρώνει την νύφη του ναζισμού. Η Τάνια Τσανακλίδου, που έκανε την σπιτονοικοκυρά, αν και τραγουδίστρια, ήταν ικανοποιητική στις πρόζες, αλλά και φωνητικά, ενώ τραγουδούσε με αρκετή θεατρικότητα, όπως χρειάζεται σε ένα μιούζικαλ. Επίσης, η Νάντια Μπουλέ, στον ρόλο της πόρνης, δεν έδειξε σπουδαία στοιχεία υποκριτικής, αλλά κέρδισε τις εντυπώσεις με την φωνή της.

Η σκηνή, την οποία η Μπουλέ, κατά την διάρκεια του αρραβώνα της Φροϊλάιν Σνάιντερ και του Χερ Σουλτς, τραγουδάει έναν εθνικιστικό ύμνο, που λειτουργεί σαν εισαγωγή του ερχομού του Χίτλερ, ήταν πολύ καλή. Το τραγούδι είναι ωραίο, η φωνή της Μπουλέ εξαιρετική, καθώς ερμηνεύει με λυρισμό και πάθος το κομμάτι. Αλλά κυρίως είναι ορθή η σκηνοθετική άποψη, που αντιστάθηκε στον πειρασμό να αποδομήσει την συγκεκριμένη σκηνή με ευρήματα ειρωνείας. Έτσι κι αλλιώς, η σκηνή έχει ένα ειρωνικό στοιχείο από μόνη της, όταν βάζει μια πόρνη να τραγουδάει έναν ύμνο για το μέλλον της πατρίδας.

Ο Παναγιώτης Μπουγιούρης στον αινιγματικό ρόλο του Ερνστ Λούντβιχ και ο αμερικανός συγγραφέας και εραστής της Σάλλυ Μπόουλς Γιώργος Νανούρης δεν εντυπωσιάζουν με τις ερμηνείες τους. Οι πρόζες δεν στέκονται όλες στο επίπεδο των μουσικοχορευτικών σημείων, αλλά υπάρχουν δυνατές κορυφώσεις και καλή δομή στην παράσταση.

Η σκηνογραφία είναι εξαιρετική. Καταφέρνει με καλαίσθητο και λειτουργικό τρόπο να συνδυάσει τον κόσμο του Καμπαρέ, με τον κόσμο της καθημερινής ζωής του Βερολίνου, μια σειρά από δωμάτια που νοικιάζει μια Γερμανίδα γεροντοκόρη, όπου συμβιώνουν μια πόρνη και το ερωτευμένο ζευγάρι της Σάλυ Μπόουλς και του αμερικανού συγγραφέα.Το ενδυματολογικό κομμάτι έχει κάποιες αισθητικές υπερβολές.

Γενικά, το Cabaret σε κερδίζει. Με όπλα του το δυνατό story με το απαισιόδοξο φινάλε και τα ωραία τραγούδια, την καλή σκηνοθεσία, τα εξαιρετικά σκηνικά, βγάζει μια αίσθηση μελαγχολίας, αλλά και απόλαυσης. Τα πιο δυνατά χαρτιά της παράστασης, πάντως, είναι οι ερμηνείες της Ναυπλιώτου και του Λιγνάδη.

Των Χριστίνα Τσατσαράγκου, Γεωργία Οικονόμου

Tην πρεμιέρα του πολυαναμενόμενου μιούζικαλ “Καμπαρέ” σε σκηνοθεσίαΚωνσταντίνου Ρήγου παρακολουθήσαμε στην κατάμεστη από ηθοποιούς και αστέρες της εγχώριας σόουμπιζ αίθουσα Α. Τριάντη του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.

Ο Κωνσταντίνος Ρήγος επέλεξε να μας παρουσιάσει – σίγουρα όχι τυχαία – ένα μοναδικά επίκαιρο έργο. Αφενός μεν κατάφερε με τη συνδρομή εξαιρετικών συντελεστών να μας μεταφέρει εύστοχα στην ατμόσφαιρα του υπόγειου βερολινέζικου καμπαρέ Kit Kat Klub του 1930 αφετέρου δε «εκμεταλλεύτηκε» όσο μπορούσε τις πολιτικές προεκτάσεις του έργου, καθώς αυτό διαδραματίζεται στη σκιά της ναζιστικής Γερμανίας.

Χωρίς ιδιαίτερα σκηνοθετικά τερτίπια (στα οποία μας έχει συνηθίσει), αλλά ακολουθώντας μία ασφαλή πεπατημένη οδό, μένοντας πιστός στη ροή του αρχικού κειμένου του Φρεντ Εμπ, μας διηγήθηκε την ιστορία της περφόμερ Σάλι Μπόουλς και του αμερικανούσυγγραφέα Κλίφορντ Μπράντσο.
Βέβαια όλα αυτά λαμβάνουν χώρα μέσα σ΄ένα σκηνικό υπερπαραγωγής, που δεν είχε τίποτα να ζηλέψει από αντίστοιχες παραγωγές εξωτερικού.

Μία έξοχη ζωντανή ορχήστρα συνόδευε τους πρωταγωνιστές διαρκώς, ενώ οι γνωστοί χορευτές του καμπαρέ (ελκυστικές κοπέλες και «ανδρόγυνες» φιγούρες) «έντυναν» τα χορευτικά τους νούμερα. Τα κοστούμια του Γιώργου Σεγρεδάκη έδεσαν απόλυτα με την προκλητική σκηνική ατμόσφαιρα που εμπνεύστηκε ο Κ. Ρήγος.

Την παράσταση έκλεψε μοναδικά ο Δημήτρης Λιγνάδης στο ρόλο του κομπέρ, που πραγματικά του ταίριαξε …γάντι. Αεικίνητος, γεμάτος ενέργεια, όργωσε τη σκηνή, τσαλακώθηκε και σχεδόν αποδομήθηκε εκφραστικά, συντονίζοντας ουσιαστικά με το μπαστούνι του ολόκληρη την παράσταση.

Η Μαρία Ναυπλιώτου στον δύσκολο ρόλο της Σάλι Μπόουλς (στον οποίο έχει δώσει πραγματικό ρεσιτάλ ερμηνείας η Λάιζα Μινέλι) ήταν αρκούντως συνεπής. Μπορεί να μην απογείωσε ολοκληρωτικά το χαρακτήρα της, ωστόσο μας χάρισε μία αξιοπρεπή ερμηνεία, με κάποιες πολύ καλές στιγμές (όπως το «Mein Herr»).

Έκπληξη η Τάνια Τσανακλίδου στο ρόλο της σπιτονοικοκυράς του Μπράντσο. Η αγαπημένη τραγουδίστρια προσέγγισε με ευαισθησία το ρόλο της και έδωσε μία συγκινητική ερμηνεία. Το ίδιο ανθρώπινος και ο Μιχάλης Μητρούσης στο ρόλο του εβραίου οπωροπώλη. Μαζί μάς χάρισαν μία από τις πιο όμορφες στιγμές της παράστασης, τραγουδώντας για έναν… ανανά (!).

Η Νάντια Μπουλέ στο ρόλο της πόρνης Φροϊλάιν Κοστ για άλλη μια φορά μας εξέπληξε με τη γκάμα των φωνητικών και χορευτικών της δυνατοτήτων.

Αδύναμοι στους ρόλους τους στάθηκαν οι Παναγιώτης Μπουγιούρης και Γιώργος Νανούρης, καθώς επισκιάστηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά από τον κομπέρ Δημήτρη Λιγνάδη και τις γυναικείες ερμηνείες.

Τελικά, το κατά Ρήγον «Καμπαρέ» το χαρήκαμε. Και μακάρι «η ζωή να ήταν Καμπαρέ και να μην έπρεπε να βγούμε στην κόλαση του έξω….».

Του Βαγγέλη Ραφτόπουλου

Την Παρασκευή 4 Οκτωβρίου δόθηκε η θεατρική πρεμιέρα του θρυλικού καμπαρέ στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με πλήθος celebrities απλού κόσμου να κατακλύζει την αίθουσα.

Ένα όνειρο ζωής για τον Κώστα Ρήγο έγινε πραγματικότητα πλημμυρίζοντας χαρά και ευτυχία τον δημιουργό του. Η Ελλάδα μικρή εμπειρία έχει σε αυτό το είδος που θριαμβεύει στην Αμερική και την Αγγλία, τηρουμένων όμως των αναλογιών η παράσταση ήταν πολύ καλή.

Με έναν εξαιρετικό Δημήτρη Λιγνάδη στον ρόλο του κομπέρ, στον καλλίτερο ρόλο της καριέρας του, μία θαυμάσια Μαρία Ναυπλίώτου στον ρόλο της Σάλι Μπόουλς-ρόλο που διέπρεψε η Λίζα Μινέλι-, την Τάνια Τσανακλίδου ώριμη στον ρόλο της φροιλάιν Σνάιντερ, τον Μιχάλη Μητρούση σαν χερ Σουλτς, τους Παναγιώτη Μπουγιούρη , Γιώργο Νανούρη και Νάντια Μπουλέ, η παράσταση θύμιζε γερμανικό καμπαρέ του μεσοπολέμου, μια εποχή ερωτική και ταυτόχρονα τολμηρή.

Η παράσταση των Μάστεροφ, Εμπ και Κάντερ με εκπληκτικά σκηνικά, πιστή μετάφραση της κ. Κύργια και ελληνικούς στίχους του κ. Μωραίτη ενθουσίασε τους θεατές, που δραπέτευσαν από την σκληρή πραγματικότητα για 3 ώρες, ξεχνώντας για λίγο τα προβλήματά τους.

Το μουσικοχορευτικό μέρος της παράστασης κλέβει τις εντυπώσεις, στέλνοντας σε δεύτερη μοίρα το θεατρικό κομμάτι, όπου ξεχωρίζουν οι ερμηνείες των κ.Λιγνάδη και Μητρούση.

Οι δύο ερωτικές σχέσεις στο μιούζικαλ δεν ολοκληρώνονται, επειδή οι γυναίκες προτιμούν την ασφάλεια του χρήματος-Σνάιντερ- και την επαγγελματική ικανοποίηση-Μπόουλς-αφήνοντας τους άντρες πικραμένους.

Οι χιτλερικοί χαιρετισμοί θυμίζουν και την εποχή μας, συνοδεύονται δε από βία και τρόμο.

Η φράση-κλειδί της παράστασης ‘ κι αν με φιλήσεις, κι αν μ αγαπάς , τη ζωή δεν την νοιάζει για μας’ δίνει το στίγμα της παράστασης , που αξίζει να δείτε.-